رمان تمثیلی
در یادداشت «انواع رمان» (+) انواع تقسیم‌بندی‌های رمان را نام بردیم، و بعد از آن درباره ویژگی‌های «رمان پیکارسک» (+) و «رمان گوتیک» (+) و «رمان تاریخی» (+) و «رمان رسالتی» (+) و «رمان روان‌شناختی» (+) و «رمان جریان سیال ذهن» (+) و «رمان وهم و خیال(فانتزی)» (+) و «رمان علمی تخیلی» (+) نوشتیم، حال به ادامه معرفی انواع رمان می‌پردازیم:
رمان تمثیلی Allegorical Novel
رمان تمثیلی، رمانی است که در آن درونمایه و خصلت و سیرت، جانشین مفاهیم دیگر می‌شوند، از این لحاظ این نوع رمان، دو بعد دارد؛ بعدی که مورد نظر نویسنده است و بعدی که در آن درونمایه، خصلت، شخصیت و سیرت مجسم می‌شود.
در قصه‌های قدیمی تمثیل‌ها بسیار ساده و مشخصی و قابل فهم هستند. در ادبیات امروز اما تمثیل‌ها این‌قدر ساده و مشخص و ابتدایی نیستند که مورد نظر نویسنده را به سهولت بتوان دریافت. این رمان‌های تمثیلی و نمادین نیاز به توضیح و تفسیرهای متعددی دارد که هرکدام از این تفسیرها ممکن است گوشه‌ای از داستان را روشن کند.
در رمان‌های امروزی، رمان تمثیلی به رمان نمادین بسیار نزدیک شده و گاهی به هم در آمیخته‌اند و جداکردن آن‌ها از هم اغلب امکان‌پذیر نیست.
نمونه‌ها:
- مزرعه حیوانات - جورج اورول
- سفرهای گالیور - جاناتان سوئیفت
- قصر - فرانتس کافکا
- دل تاریکی - جوزف کنراد
- سیذارتا - هرمان هسه
- پیرمرد و دریا - ارنست همینگوی
نمونه‌های ایرانی:
- ماهی سیاه کوچولو - صمد بهرنگی
- بوف کور - صادق هدایت
- کلیله و دمنه
- هزار و یک شب
.
این مطلب با کمک بخش چهارم کتاب «ادبیات داستانی» اثر جمال میرصادقی نوشته شده است.
نظرات